انواع یاقوت (روبی) در جهان
یاقوت سرخ (Ruby)
کرندوم قرمز خالص با کیفیت جواهری که یکی از بهترین سنگ ها در ساخت جواهر است، یاقوت سرخ نام دارد. ممکن است یاقوت به طیف های مختلف رنگ قرمز وجود داشته باشد از صورتی گرفته تا ارغوانی یا سرخ مایل به قهوه ای که این تغییرات بر اثر مقدار اکسید آهن و کروم موجود در ترکیبات آن می باشد. قرارگیری بلورهای دوقلوی کرندوم، استعداد ترکخوردگی را زیاد میکند، اما یاقوت بعد از الماس سخت ترین گوهر بوده و بلورهای آن به شکل منشوری و شش وجهی با انتهای تخت و باریک هستند. بعد از شکل گیری کریستال آن لایه های جدید شکل می گیرند که بسته به شرایط زمین شناسی و کانی شناختی تنوع رنگ پیدا کرده و موجب پراکندگی غیر یکنواخت رنگ در بلور یاقوت می شود. سنگ یاقوت میانمار رنگ بسیار زیبایی دارد که به اصطلاح به رنگ “قرمز گیلاسی” تا “خون کبوتر” معروف است. یاقوت منطقه Mong Hsu رنگ متمایل به آبی دارد، در صورتی که یاقوت تایلندی رنگ قرمز ارغوانی دارد. مرغوبترین و با کیفیت ترین یاقوت ها از منطقه Mong Hsu در ۱۰۰ کیلومتری جنوب شرقی Mogok تولید می شود.امروزه بیشتر یاقوت های بازار جهانی از کشورهای تایلند، سریلانکا و ماداگاسکار تولید و فرآوری میشوند. دولت میانمار تولید و فرآوری سنگ ها را محدود کرده است.
سنگهای درشت یاقوت قرمزی که رنگ و خلوص بالایی داشته باشد، بسیار کمیاب بوده و در صورت وجود چند برابر الماس نیز ارزش دارد.
معادن Mogok و Mong Hsu برمه دارای معروف ترین منبع روبی در طول تاریخ از نظر کیفیت می باشند.
در معادن تایلند و کامبوج کمتر این سرزندگی و ویژگی فلورانس رنگ سرخ دیده می شود.
در اوایل قرن اخیر یاقوت های مصنوعی و غیر طبیعی تولید شده اند که دارای ترکیبات شیمیایی و اپتیکی مشابه یاقوت های سرخ اصل را دارا می باشند. یکی از تفاوت های آنها در نوع ناخالصی هایشان می باشد. با این حال یاقوت های سرخ صنعتی و ساخته شده در آزمایشگاه میتوانند شاخصهای ناخالصی اثر انگشت و یا ترک های احیا شده را داشته باشند، بنابراین تشخیص آنها گاهی دشوار است. البته باید این نکته توجه کنید که بسیاری از یاقوت هایی که در بازار میبینید معمولاً بهسازی شدهاند.
(یاقوت، سنگی گرانبها است، بنابراین یک یاقوت سرخ با کیفیت، قیراطی زیر هزار دلار نیست.)
چنانکه این سنگ از کیفیت مناسبی برخوردار باشند در صنایع جواهر و جواهر سازی مورد استفاده قرار میگیرند، در غیر این صورت میتوان از این گوهر ها در دیگر صنایع مثل: صنعت لیزر، صفحات برش و سایش، مته، ساعت سازی، دندانپزشکی و غیره استفاده نمود.
معادن یاقوت (Ruby) در میانمار (برمه)، تایلند، سریلانکا، ویتنام، تانزانیا، پاکستان، افغانستان، ماداگاسکار است.
برخی از این معادن در زیر شرح داده شده است
یاقوت میانمار-برمه
یاقوت های میانمار جزء با ارزش ترین و زیباترین یاقوت های سرخ هستند اگرچه یاقوت در هر منطقهای در جهان دارای ویژگی های زیادی است اما یاقوتهای برمه یا میانمار در بین همه آنها بدون عیب و کامل است به یاقوت روبی نیز گفته می شود.
سنگ یاقوت جزء دسته سنگ های قیمتی دسته بندی می شوند یکی از اصالت های یاقوت داشتن برخی از آنها هستند که از بودن این سنگ را نشان می دهد. کروم موجود در این سنگ در یاقوت های میانمار یا همان برمه ناشی می شود
یاقوت تانزانیا
یکی از یاقوت های استثنایی و مشهور جهان از یاقوت های برمه ارزانتر هستند یاقوت تانزانیا می باشد که جزء یاقوتهای پاک محسوب می شود این یاقوت بسیار شبیه به گارنت هسونیت می باشد.
یاقوت های تایلند
سنگهای بسیار با ارزش که در رده دوم قرار می گیرد بعد از یاقوتهای میانمار. این سنگ ها رنگ های سرخ مایل به قرمز دارد و در بعضی طیف رنگی قهوه ای در آنها دیده می شود و یکی از معادن خوب این یاقوت منطقه جنوبی بانکوک است
یاقوت ماداگاسکار
جزء یاقوت های جدید با رنگی بسیار کم رنگ از نارنجی و صورتی دارد .
یاقوت های ویتنام
از سال ۱۹۸۰ یاقوت سرخ در کشور ویتنام یافت شد سنگهای این خطه قابل تراش فست است و وزن هایی با اندازه ۲ تا ۳ قیراط تولید می کند و شبیه ترین نوع یاقوت سرخ به یاقوت برمه است.
یاقوت تاجیکستان
در اواخر دهه ۱۹۷۰ یاقوت سرخ در تاجیکستان کشف شد این سنگ بسیار نادر و کمیاب است .یکی از عوامل اصلی در رنگ سازی این سنگ فرمول شیمیایی CR3+ است. ازدیاد بالای کروم در این سنگ باعث بالا رفتن عمق قرمزی آن شده است.
یاقوت های هند
در جنوب هند و کمی در کشمیر منابعی با ارزش از یاقوت یافت شده است. از لحاظ کیفیتی قابل رقابت با یاقوت میانمار و ماداگاسکار نیست و از لحاظ ارزشی این یاقوت ارزش کمتری نیز دارد اما با توجه به ارزش پایین تر و کیفیت کمتر باز هم یک نقطه قوت برای خریداران شده.
روش تشخص یاقوت اصل
قیمت روبی اصل
بهترین نوع سنگ یاقوت یا همان روبی از روی رنگشان مشخص میکنیم هرچه یاقوت سرخ تر باشد از لحاظ کیفیتی دارای ارزش بیشتر است اشباع شدن رنگ در سنگ ها به خلوص آن ها برمیگردد .این ویژگی مشخص می کند که این گوهر سنگ با کیفیت بالا هست یا نه .هرچه یاقوت سرخ تر طبیعی تر باشد نشان دهنده کیفیت بالای آن است ، به همین نسبت قیمت و ارزش آن نیز بالاتر است.