برخی از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ایران وجهان
سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی سنگ در بین انسان ها اهمیت بسیار زیادی داشته است انسان های گذشته به خواص سنگها و قدرت هایی که دارند اعتقاد بسیار زیادی داشته اند قدرت هایی مانند درمان و یا طلسم های شفا و باز کردن بخت. امروزه این اعتقاد ها چندان موثر نیست در بین مردم تقریباً از بین رفته اما همچنان صنعت استخراج و فرآوری سنگ های قیمتی در تمام کشورها از رونق بسیار بالایی برخوردار است.
در مجله ایرانشید قصد از داریم به برخی از سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی که در داخل ایران از آن استقبال می‌شود و در حال خرید و فروش است را معرفی کنیم.در این مقاله از سنگ های فیروزه ، عقیق ، توپاز، لاجورد ، یشم ، الماس و کریزوکلا نام برده شده و برخی از معادن و خواص این سنگ ها بیان شده است.
فیروزه
پیشتر در مورد فیروزه در مقاله دیگری صحبت کردیم این سنگ جزء سنگ های نیمه قیمتی می باشد و در رنگ های آبی ، سبز ، زرد بسیار کمرنگ در معادن مختلفی مثل معدن نیشابور در ایران به وفور یافت می‌شود. البته به غیر از کشور ایران و شهر نیشابور و دامغان در کشورهایی نظیر آمریکا ، آریزونا ، استرالیا و افغانستان یافت می شود.
فیروزه نیشابور در دو نوع عجمی و شجری در ایران یافت می شود که از لحاظ کیفیت در ایران و جهان رتبه بسیار بالایی دارد و در کشورهای مختلف جزء گرانترین نوع فیروزه محسوب می شود هرچه این سنگ صاف در ابعاد بزرگتر و بدون رگه باشد از ارزش بالاتری برخوردار است
عقیق
عقیق از خانواده کوارتز می باشد و جزء سنگ های نیمه قیمتی محسوب می‌شود و در بعضی مواقع در میان آنان بلورهای سنگ آمیتیست نیز یافت می شود عقیق نوعی سنگی شیشه ای اما نیمه شفاف است (عموما به صورت مات یافت می شود ).
عقیق به رنگهای مختلفی مثل سفید، خاکستری تیره ، زرد ، قرمز ، سبز ، آبی و سیاه یافت می‌شود.در میان جواهرها جزء سنگ های مشهور می باشد و بالاترین کیفیت این سنگ در رنگ های زرد و سفید و سرخ است . عموما معادن این سنگ در ایران در خراسان است و به وفور در این منطقه یافت می شد.سنگ عقیق خراسان را اگر فقط از لحاظ کیفیتی با نوع یمانی (یا به اصلاح عقیق یمن ) آن مقایسه کنیم نه تنها هیچ تفاوتی ندارد بلکه در برخی از مواقع سنگ عقیق خراسان از نوع یمنی کیفیتی به مراتب بالاتر داشته است.
کریزوکلا
این سنگ شباهت بسیار زیادی به فیروزه دارد زیرا کریزوکلا در اصل فیروزه نارس است .کریزوکلا که در دل سنگ ها و کوه ها سال ها نیاز دارد تا تحت فشار و سختی قرار بگیرد تا به سنگ فیروزه ارزشمند تبدیل شود. این گوهر در دسته نیمه قیمتی دسته بندی می شود و در کشورهایی نظیر آمریکا ، ایران ، زامبیا ، روسیه و انگلیس یافت می شود.
یشم
پیشتر در مورد یشم با جزئیات کامل در مقاله اطلاعات کامل سنگ یشم یا جید صحبت کردیم این کانی در مصارف زینتی و تزئینی استفاده می شود و به دلیل خاصیت دارویی آن در صنعت پزشکی نیز استفاده می شود و در صنعت پزشکی ایران نیز جایگاه خاص دارد.
توپاز
برای اینکه بتوانید از جزئیات این سنگ مطلع شوید میتوانید مقاله توپاز را مطالعه کنید.
این سنگ سخت ترین کانی در بین گوهر سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ست. توپاز رنگی نزدیک به زرد و یا طلایی دارد و در ایران در جزیره هرمز مقداری از آن مشاهده شده است.اما معادن بزرگ آن در روسیه وجود دارد که سنگ هایی با بلورهای صورتی رنگ دارد و در اوکراین ، برزیل ، پاکستان و سریلانکا نیز یافت می‌شود که بلورهای آن به رنگ آبی است.
یاقوت
یاقوت نیز از لحاظ سختی شبیه به توپاز می‌باشد و در رده بعد از آن قرار دارد. نوع سرخ یاقوت از ارزش بالاتری برخوردار است و طرفدار بیشتری دارد. یاقوت تاریخچه ای نزدیک به قبل از اسلام را دارد و در سیاست نامه خواجه نظام الملک نام این سنگ به همراه مروارید برده شده است
لاجورد
لاجورد در دسته بندی سنگ های نیمه قیمتی دسته بندی می شود.این سنگ از چند ماده مختلف تشکیل شده و لایه های این سنگ از آلومینیوم ، سیلیس ، اکسیژن ، سولفور، کلر و سدیم می باشد. از جمله عناصر تشکیل دهنده لاجورد سودالیت و پیریت است که به صورت رگه های سفید رنگ و طلایی رنگ یافت می شود. از مهمترین معادن گوهر سنگ لاجورد معدن افغانستان آن است که از 6500 سال پیش تا کنون مورد استخراج و بهره برداری قرار گرفته است و همچنان غنی از لاجورد است.این سنگ وقتی در معرض آتش قرار می گیرد شعله را به رنگ آبی تبدیل می کند. این سنگ خاصیت صیقل پذیری بسیار خوبی دارد.
الماس
الماس به دلیل سختی بالا و شکل بلوری و درخشانی که دارد ارزش بسیار زیادی پیدا کرده است.هرنوع ترک خراش و شکاف کوچک در سنگ الماس از ارزش و شفافیت و زیبایی آن می کاهد.الماس درعمق 100 تا 200 کیلومتری زمین و در حرارت بسیار بالا در فشاری بین ۴۰ تا ۶۰ کیلو بار تشکیل می‌شود.معادن آن در کشورهایی مثل روسیه استرالیا هندوستان و سیبری یافت می شود در ایران نیز در بعضی مناطق یافت شده است. الماس در دسته سنگهای قیمتی قرار گرفته است.
گارنت
گارنت به رنگهای قرمز نارنجی سبز و قهوه ای یافت می‌شود و رنگ سبز آن با ارزش تر و قیمتی تر می باشد. این سنگ در سطح جهانی با قیمت بسیار بالایی به فروش می رسد و از ارزش بسیار زیادی برخوردار است با اینکه گارنت بعد از فیروزه نیشابور از سنگهای پرفروش کشورمان می باشد اما در داخل کشور کمتر به آن توجه می شود.