ایرانشید مگ, سنگ شناسی

توپاز

سنگ توپاز

ویژگی های فیزیکی سنگ توپاز

فرمول شیمیایی توپاز:  Al2SiO4(Fe,OH)2

معادن: روسیه، سیبری، ژاپن، مکزیک

سختی: 8

رنگ: بی رنگ، آبی روشن، صورتی، زرد روشن

وزن مخصوص سنگ توپاز: 58/3 – 52/3

توضیحات در مورد سنگ توپاز

نام این گوهر از جزیره توپازوس ( توپازیون) در دریای سرخ گرفته شده است. در لغت نامه دهخدا آمده‌است: «زبرجد زرد مایل به سرخی را هندی گویند؛ و این زبون‌ترین همه انواع زبرجد است .» کلمه توپاز از واژهٔ یونانی (توپازیوس) که نام جزیرهٔ سنت جان در دریای سرخ بوده‌است – گرفته شده‌است. معادن این سنگ در این جزیره وجود داشته‌است. واژهٔ توپاز با کلمه سانسکریت (تاپاس) به معنی «آتش» یا «گرما» ارتباط دارد.

توپاز سنگی محکم اما شکننده (به دلیل تورق صفحه ای کامل) با سختی 8 در مقیاس موس و رنگ خاکه سفید می باشد. ترکیب شیمیایی این سنگ آلومینیوم فلور و سیلیکات بوده و امکان سنتز مصنوعی آن نیز وجود دارد. این گوهر، گوهری شفاف تا نیمه شفاف با جلای شیشه ای می باشد. این گوهر دارای ناخالصی های کریستالی و گاه به شکل ستاره دنباله دار است.

نحوه تشکیل این سنگ بیشتر بدین صورت است که در مراحل آخر سرد شدن ماگما تشکیل می شود و تبلور می یابد و اکثرا با کانیهای تورمالین، کاسیتریت، آپاتیت، فلئورین و بریل همراه است. بستر رودخانه ها، ریولیت ها و سنگهای پگماتیت دانه درشت می توانند حاوی بلور های این گوهر باشند.

این کانی را که جواهر شناسان مردم عادی با اسم آن بخوبی آشنایی دارند اغلب با سیترین (نوعی کوارتز) و یا محصولات سنتز شده و شیشه اشتباه می گیرند. درواقع سیترین نوعی کوارتز و از خانواده آمیتیست است که با حرارت زیاد تبدیل به رنگ زرد در می آید و به غلط توپاز طلایی نامیده می شود. به همین دلیل برای تمایز آن گاهی آنرا “توپاز گرانبها” می خوانند.

در سیستم اورتورمبیک متبلور می شود. معمولا به صورت منشور های بلند شکل می گیرد.چگالی این سنگ بالاست. در فرآیند های آتشفشانی در مراحل پایانی انجماد سنگ های آذرین سیلیسی در اثر وجود بخار فلوئور حاصل می شود. در پگماتیت ها و ریولیت ها مشاهده می گردد. با کانی های تورمالین، بریل، کوارتز و فلوریت هم یافت است.

در طیف گسترده ای از رنگ ها وجود دارد می توان گفت توپاز زرد طلایی یا شرابی پررنگ( که به توپاز سلطنتی معروف است) و توپاز صورتی پر اهمیت ترین عضو این خانواده از گوهرهاست. اما توپاز آبی و سبز هم محبوبیت زیادی دارند. توپاز صورتی طبیعی کمیاب است و اکثراً توپاز زرد را با حرارت به توپاز صورتی تبدیل می‌کنند.توپازهای بی رنگ توسط اشعه و حرارت بهسازی شده و به انواع رنگ آبی تبدیل می شود که ممکن است هنگام رویت با چشم غیر مسلح با آکوامارین اشتباه شود. درون برخی توپازها حبابهای اشکی شکل دیده می شود که ممکن است هوا یا مایعات غیر قابل ترکیب درون آن را پر کرده باشد. دیگر ناخالصی‌های آن شامل ترک، رگه و ساختار توری شکل می باشند. بلورهای منشورهای توپاز در قالب لوزی های کشیده و متقاطع است که شیارهای طولی آن به موازات درازای بلور است. در ضمن توپاز رخ کامل دارد.

پیدایش:توپاز در میان سنگهای آتشفشانی نظیر پگماتیت ها، گرانیت ها و گدازه ها یافت می شود. همچنین در ته نشست های رسوبی به شکل آبرفتی وجود دارد. ذخایر آن در برزیل، آمریکا، سریلانکا، برمه، روسیه، استرالیا، تاسمانی، پاکستان، مکزیک، ژاپن، و آفریقاست.
برزیل، پاکستان و روسیه محل پیدایش توپاز صورتی می‌باشند.

کاربردها

بلور های زیبا و شفاف توپاز به عنوان جواهر کاربرد دارد

خواص درمانی توپاز :

این سنگ در درمان بیماری های کبدی و پوستی تاثیر قابل توجهی دارد و کلیه ها را تقویت و تنظیم می کند. در درمان دردهای ناحیه ستون فقرات موثر می باشد. این سنگ تاثیر فوق العاده خوبی در درمان کم اشتهایی یا پراشتهایی روانی دارد.

این سنگ در درمان سردردهایی که منشاء عصبی و استرسی دارند (نظیر میگرن) کمک فراوانی می کند.

سنگ توپاز آبی،صدا را تقویت می کند و برای التهاب گلو و رفع گرفتگی صدا موثراست، اعصاب را تقویت و افسردگی را درمان می کند. خنک کننده و آرام کننده، رفع سردرد های عصبی وتقویت انرژی اخلاق است.

نگهداری و شارژ توپاز:

دشمن شماره یک توپاز، اسید سولفوریک می باشد که باعث تخریب آن می شود. برای حفظ این سنگ از نگه داشتن این سنگ در کنار مواد شیمیایی به خصوص اسید ها پرهیز شود.این سنگ نباید در برابر حرارت قرار گیرد و مورد اصابت ضربه واقع شود.پس بهتر است توپاز در گوشواره و گردنبند و دستبند استفاده شود.

 

بازگشت به لیست

3 دیدگاه در “توپاز

  1. mahdiabaszadeh1243 گفت:

    بسیار عالی.🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻👍

    1. بهروز نعمت مراد گفت:

      ممنون از نظرتون ❤

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *